Een cliëntenondersteuner wil aan het eind van het gesprek met een cliënt de taken verdelen die de komende tijd gedaan moeten worden. Wat doe ik, wat doe jij…. Het valt de ondersteuner op dat de cliënt haar taken zelden uitvoert. Er komt altijd iets tussen, lukte niet of ze is er niet aan toe gekomen.
De ondersteuner ervaart dat als vervelend. Als intervisiebegeleider vraag ik:
“Hoe pak je het aan om de taken te verdelen?”
“Nou eenvoudig. Aan het eind van het gesprek som ik op wat er gedaan zou moeten worden. Dat stel ik voor welke onderdelen ik ga doen. Dan vraag ik of zij die andere dingen wil doen. Dat is altijd veel minder, dat kan het probleem niet zijn. Ik let er goed op dat het niet te veel voor haar wordt”
Ik stel voor om eens een experiment te doen. Dat kan als volg:
O: “Voor de komende tijd moeten er een aantal dingen gebeuren. Ik stel voor dat eens op een rijtje te zetten. OK?
C: “Prima”
O: “Waar denk jij aan wat moet er gebeuren?”
C: “Nou 1, 2 en misschien wel meer”
O “Daar dacht ik ook aan en misschien ook 3, 4 en 5. Welke dingen stel je voor dat jij op pakt?”
C: “Lastig, ik heb niet zo veel tijd, ik kan niet veel doen. Als ik nou 4 doe en probeer om 5 ook te doen?”
O: “OK laten we het zo afspreken dan doe ik 1 en 2 en 3. Dan bellen we nog even over 5 OK?
C: “Prima”
De ondersteuner wil zo’n experiment gaan proberen.
Autonomie ondersteunen:
Als je zo te werk gaat, geef je iemand de keus. Als mensen hun eigen keuzes kunnen maken, kiezen ze die dingen die het meest bij hun passen, die ze denken te kunnen en/of die ze erg belangrijk vinden. Dat motiveert.
Als je zelf kiest, is het ook moeilijker om de volgende keer te zeggen dat het niet gelukt is. Het was toch jouw keus, daar koos je toch voor.
De ondersteuner had wel eens nagedacht over deze aanpak, maar was altijd een beetje bang dat de cliënt dan niets zou kiezen. Daarom maakte hij zelf de keuze impliciet voor de cliënt.
Stel dat de cliënt niets zou kiezen, wat zou het verschil dan zijn met de huidige gang van zaken?
Wat heb je te verliezen als je mensen de keuze geeft?
Wat heb je te winnen?
Je kunt vaak laten merken dat mensen eigen keuzes hebben. Mensen vinden dat meest heel prettig.
Bijvoorbeeld bij de intake gesprek van de een wijkverpleegkundige die vroeg:
"Wat wilt u wat in liefst zelf blijven doen? Hoe laat komt het u het beste uit als ik kom?
Of bij een coachingsgesprek: "Wat zou voor jou nuttig zijn om te bespreken?"
